Categorie archief: Fries

Tsjerkegong op sneintemiddei

Johan Veenstra
Nei de katalogus

Wat kin in minske op in suterige sneintemiddei better dwaan as nei tsjerke? En dan harkje nei skriuwer en ferteller Johan Veenstra en it frouljuspopkoar Blinder yn de tsjerke fan Easterlittens. Ofrûne snein ha ik myn middei sa op in noflike wize trochbrocht. Veenstra is fansels in echte Stellingwarver en om ’t wy fan de klaai sokke minsken net dageliks hearre hat er him oanpast yn syn tempo. En doe wiene syn ferhalen goed te ferstean foar Friezen, dy ’t fan hús út hast allegear twa- of trije-talich binne. Lieten en ferhalen wikselen mekoar ôf.  Nei it skoft hat Veenstra twa ferhalen ferteld út syn nije boek “Mit et waeter veur de dokter”. Earst in serieus ferhaal om ’t it net allinich feest is yn it libben. Mar hy einige mei in erotysk ferhaal oer Minne en Wietske. En al fiele jo bytiden oankommen wêr ’t it ferhaal op ta giet, it bliuwt in feest om nei dizze man te harkjen. Hy woe yn it skoft ek mei alle wille foar my poseare mei syn boek. Foar de minsken dy’t der nocht oan hawwe om Stellingwarfs te lêzen is it boek fansels te lien by de bibleteek.

Wolst in moai ferhaal hearre fan Johan Veenstra dan it you-tube filmke mar eefkes oanklikke.

Friesland op de Kaart

Kaart van Fryslân
Kaart van Fryslân

Afgelopen donderdagmiddag was het zover: de lancering van de website ‘Friesland op de kaart’. Tresoar, het collectieve geheugen van Fryslân bewaart in zijn depots 30.000 meter aan boeken en documenten over onze provincie.

Een belangrijk onderdeel van dat materiaal is de grote kaartencollectie. Kaarten verbeelden het landschap door de eeuwen heen en zijn een belangrijke bron voor lokale en regionale geschiedenis. In samenwerking met DeeEnAa, dat het online platvorm FrieslandWonderland beheert, is een deel van die kaarten op een nieuwe innovatieve manier beschikbaar gesteld.

Daarbij zijn er twee dimensies aan toegevoegd: de lokale dimensie en de tijd-dimensie. Dankzij het project Fryslân op de Kaart wordt een grote hoeveelheid historisch kaartmateriaal ontsloten en gepresenteerd. Voor iedere Friese plaats is een uniforme serie kaartfragmenten gemaakt. Ruim 270 historische kaarten kunnen, meer of minder transparant getoond worden in Google Maps en of Google Earth. Je ziet dus de oude kaart bovenop de situatie zoals die nu is en door de kaart meer transparant te maken zie je het verschil met hoe het ooit was.

Neem vanaf hier meteen een kijkje op de site en verwonder je over de mogelijkheden.

Wie is de smearlap?

Gratis boek 'De smearlappen'“Kan ik hier dat gratis boek van Harry Potter ophalen?” vroeg vanmorgen een bibliotheekbe- zoeker. Wij keken elkaar wazig aan. Mijnheer had het in de krant gelezen. Wat bleek? Hij bedoelde het boek “De Smearlappen” van Anne Wadman. Dit boek, het derde van de campagne “Fryslân lêst Syn Toppers“, is vanaf nu gratis af te halen in een aantal Friese bibliotheken, waaronder Lemmer, Joure, Langweer en Heerenveen. Zolang de voorraad strekt!

Anne Wadman
Anne Wadman

De Smearlappen is een van de Friese bestsellers uit de jaren zestig. Toen het boek in oktober 1963 verscheen ging er een storm over de provincie. De schrijver schreef betrekkelijk vrijmoedig en nogal ontluisterend over seks – dat was men in die tijd niet gewend.

Ook wie de Fryske Jûn rondom dit boek bezoekt ontvangt het boek. Deze vindt plaats in de bibliotheek van Heerenveen op 1 december. Het wordt een afwisselende avond met verhalen, muziek, interviews en film. De presentatie is in handen van Janny van der Molen; de muzikale omlijsting wordt verzorgd door Grytsje Kingma. Meer informatie is te vinden op de website van de bibliotheek. Kijk ook op de campagnesite van Fryslân Lêst Syn Toppers.

Wie zich alvast een beetje wil inlezen kan de tekst van De Smearlappen vinden op de site van Sirkwy.

Fryslân Lêst Syn Toppers

Vrijdag 9 april start de campagne Fryslân Lêst Syn Toppers (FLST), gericht op mensen die zelden of nooit Fries lezen. Op de campagne website www.flst.nl staat een overzicht van alle activiteiten. Tijdens de 10 maanden durende campagne zullen achtereenvolgens vier boeken centraal staan, die goed leesbaar zijn en in hun tijd het nodige stof deden opwaaien. Het eerste boek dat onder de aandacht gebracht wordt is “Frijende kikkerts” van Hylkje Goïnga. De bus van It Fryske Boek trekt vrijdag door de provincie om gratis exemplaren van dit boek uit te delen aan ieder die een kikker meeneemt – in wat voor vorm dan ook.

Het boek “Frijende kikkerts” was destijds – het boek verscheen in 1986 – heel populair, maar is nu alleen nog antiquarisch te krijgen. Gelukkig is Tresoar samen met DBNL bezig oude Friese boeken te digitaliseren en beschikbaar te stellen. Op 9 april, tegelijk met de start van FLST, is de presentatie van www.sirkwy.nl, de nieuwe literaire website van Tresoar. Op deze website staan al zo’n 80 boeken, in eerste instantie klassiekers en/of boeken die een literaire prijs hebben gekregen, zoals ‘De gouden swipe’ van Abe Brouwer, ‘Feroaring fan lucht’ van Rink van der Velde en ‘De smearlappen’ van Anne Wadman. En ‘Frijende kikkerts’ uiteraard. De komende jaren worden er meer romans toegevoegd en daarnaast kinderboeken en poëzie. Slechts weinig auteurs weigeren hun toestemming, en dan betreft het meestal boeken die nog in de boekhandel verkrijgbaar zijn of die binnenkort herdrukt worden. Behalve de volledige teksten van de boeken vindt u op Sirkwy.nl ook informatie over schrijvers, recensies, verhalen, foto’s en reacties van lezers.

Mocht u onlangs een e-reader aangeschaft hebben of overwegen dit te gaan doen, dan kunt u op Sirkwy dus terecht voor gratis Friestalige vulling van dit apparaat!

Hylke Speerstra

Hylke Speerstra

Tien jaar geleden verscheen It wrede paradys van Hylke Speerstra. Het boek bevat een dertigtal verhalen van Friese emigranten die na WO II elders hun heil zochten. Verhalen over kansen en heimwee. Speerstra komt in april met een vervolg op dit boek onder de voor de hand liggende titel It Ferfolch. Speerstra beschrijft hierin hoe het met de emigranten uit het eerste boek is vergaan de afgelopen tien jaar. Daarnaast zijn er een aantal nieuwe verhalen opgenomen. Speerstra kwam zelf met het aanbod om langs plaatsen te gaan waar een aantal verhalen een connectie mee hebben. Een dergelijk buitenkansje laten we niet voorbij gaan. Begin maart komt hij in Joure. Belangstellenden kunnen een kaartje reserveren via de website van Bibliotheek Skarsterlân.