Categorie archief: Historisch

De beschermheilige van zwangere meisjes

Betoverend, dat is het woord wat in mijn hoofd blijft zweven als ik met een diepe zucht dit boek dicht doe. Een prachtig verhaal over liefde en moederschap in een wereld vol vrouwen.

‘Nonnen en meisjes gedijen in de zilte lucht’, dat is de titel van hoofdstuk acht. Alleen al van die titel word ik zo blij. Jij ook? Dan moet je vooral aan dit boek beginnen. Ik vertel een beetje meer.

Op het Duitse eiland Nordstrand strijkt het Circus Ludwig neer. Het is het jaar 1878. En dan … een vloedgolf zoals maar een keer in de honderd jaar voorkomt. Deze golf eist het leven van de drie kinderen van Lotte en Kalle (speelgoedmaker). Een kind blijft behouden..

Op het strand waren die dag drie moeders aanwezig. Sabine, naaister bij het circus. Tilly die later die dag zelf een baby ter wereld brengt en Lotte, die drie kinderen verliest.

Hoe leef je door als je 3 kinderen in een klap kwijtraakt? En hoe blijf je bij elkaar als je getroffen word door zo’n ramp?

Het circus speelt een grote rol in dit boek. Een circus dat een plek is voor mensen die ergens anders niet geduld worden. Een plek waar je kunt helen als er een stuk van je leven kapot is.

En het Sinte-Margarethahuis voor zwangere meisjes waar meisjes zoals Tilly opgeleid worden om Kindermadchen te worden. En de nonnen, zo liefdevol beschreven. Vriendelijke nonnen die zwangere meisjes een liefdevol onderdak geven en ze iets bijbrengen over kinderverzorging, kunst en literatuur.

‘Ze zijn raar, voor nonnen,’ klinkt het fluisterend onder de meisjes. ‘We krijgen geeneens straf.’ ‘Zijn het wel echt nonnen?’

En de Oude Vrouwen, zo bijzonder. Daar vertel ik niets over. Maar snel reserveren dit boek van Ursula Hegi. Dat kan hier …

Het strand van de verloren schatten

Ik heb dit weekend weer een heerlijk, meeslepend boek van Julie Klassen gelezen, een van mijn favoriete historische roman schrijfsters. Hoe die vrouw het iedere keer weer voor elkaar krijgt zo schitterend te schrijven, het is om jaloers op te worden.

Het strand van de verloren schatten speelt zich af in Cornwall, in 1813. Voor de ruige kust van Laura’s woonplaats kan het behoorlijk spoken waardoor er regelmatig schepen in de problemen komen, vaak met een noodlottige afloop. Daags na zulke scheepsrampen staan de eerste jutters al klaar om te kijken of er iets van hun gading te vinden is. Ook Laura dwaalt na die stormachtige momenten langs de kustlijn, maar zij is op zoek naar voorwerpen waaraan ze misschien kan ontdekken wie de personen waren die schipbreuk geleden hebben. Aan de hand van die persoonlijke spullen hoopt ze familieleden van de omgekomen zeelieden op de hoogte te kunnen brengen van de laatste rustplaats van hun dierbare en het gevonden voorwerp bij de familie terug te krijgen.

Op een avond, tijdens een noordwesterstorm, hoort Laura een scheepskanon afgaan en ze haast zich naar het strand. Daar ziet ze hoe de bemanning machteloos door de hoge golven van het schip gespoeld wordt, blijkbaar heeft geen van hen de reddingsboten kunnen bereiken. Een aantal dorpsbewoners doet een poging de mannen te bereiken maar uiteindelijk weten ze er maar één aan land te krijgen, waar hij roerloos blijft liggen. Laura ontdekt dat de man nog leeft en laat hem naar haar huis brengen, waar ze samen met haar buurvrouw haar uiterste best doen hem weer bij kennis te brengen.

Je zou zeggen dat hiermee al een groot deel van het verhaal verteld is, maar nee, dit alles gebeurt alleen nog maar in het eerste hoofdstuk. De rest van het verhaal laat ik je liever zelf ontdekken, vind ik fijner.
Ga er maar even lekker voor zitten, want de kracht van Julie Klassen is dat je niet eerder wilt stoppen met lezen dan wanneer je weet hoe het afloopt.

Dochters van een nieuwe tijd

Ben je toe aan een nieuwe serie? Dan is dit misschien wat voor jou. Carmen Korn schreef een bestsellertrilogie en in Duitsland zijn van de drie delen al meer dan 1,7 miljoen exemplaren verkocht. Ik heb net het eerste deel gelezen: Dochters van een nieuwe tijd. En ik zag deel 2 ook al voorbijkomen in de bibliotheek. Dus je kunt meteen door als het verhaal je boeit.

Waar gaat de trilogie over? Het is een verhaal over vier vrouwen wier levens met elkaar verbonden zijn. Hamburg 1919 en de Eerste Wereldoorlog is voorbij, een nederlaag geleden. Maar er kan weer gefeest worden en we volgen de vrouwen richting de opkomst van de nazi’s. Dan beginnen politieke voorkeuren een rol te spelen in hun vriendschap.

Voor in het boek worden de personages beschreven en er is een plattegrond van Hamburg 1919 toegevoegd. Heel handig om even op terug te vallen als je nog in het verhaal moet groeien. Achter in het boek is een woordenlijst ter verduidelijking van bepaalde namen en termen.

Het tweede deel: “Tijd om op nieuw te beginnen” is net verschenen in november. Het derde deel verschijnt in juni 2021 en heet “De tijden veranderen”.

Carmen Korn werkte na haar studie als journalist en redacteur voor het Duitse weekblad Stern. Voor haar trilogie De Nieuwe Tijd liet zij zich inspireren door de vrouwen uit haar eigen familie: haar grootmoeders, hun zussen en schoonzussen.

Het museum van verbroken beloftes

Door Ineke van Erp

Wat een mooie gedachte. Een museum in Parijs waar mensen voorwerpen kunnen brengen met een verhaal over een verbroken belofte. En dit verhaal vertellen ze zelf. Een voorwerp aan dit museum schenken is een manier om te gaan met iets wat is misgegaan in je leven. Achter het glas van de vitrines vermengen zich jaloezie, woede, verlangen, teleurstelling en verdriet.

De romanticus in mij hoopte op mooie verhalen achter de voorwerpen in dit museum. Het gaat echter vooral over de verbroken belofte in het leven van de curator van het museum, Laure Carlysle. Je gaat terug in de tijd, Praag 1985, het leven achter het IJzeren Gordijn tijdens de Koude Oorlog. Laure werkt er als nanny. Ze ontmoet de dissidente muzikant Tomas en wordt verliefd. De liefde bloeit op in de beklemmende wereld van overheidscontrole, verklikkers, telefoontaps, en arrestaties zonder aanklacht. Er is ondergronds verzet, vormgegeven in muziek, theater en poppenspel. In deze wereld raakt Laure verzeild door haar liefde voor Tomas. Maar op haar werk verkeert zij in een andere wereld, haar werkgever is werkzaam voor de inlichtingendienst. Althans, dat denk je. Wat is waar en wat is niet waar? Overal zijn spanningen en bovenal twijfel. Is Tomas de persoon die Laure denkt dat hij is? Wie is nou eigenlijk te vertrouwen?

Ik heb het boek een paar keer weggelegd omdat het zo’n ongemakkelijk beklemmend gevoel geeft. Het is geschiedenis, maar zeer recent! Zo lang is het toch niet geleden? We hebben het hier over Tsjechoslowakije in de periode net voor de Fluwelen revolutie in 1989.  Onder het communistische regime had de bevolking weinig vrijheden.

“Hier is wat geschreven is door de autoriteiten de waarheid, ook al weet iedereen dat het niet klopt, inclusief de autoriteiten zelf”. 

Ook al speelt in dit boek een liefdesverhaal, het gaat vooral over twijfel, schuldgevoel, hoop, onderdrukking, leugens, vergiffenis, bedrog en straf. Eén zin blijft me bij:

“Het virus van angst suisde door haar aderen”.

Dit is een verhaal dat onder je huid gaat zitten.

Een roadtrip anno 1827

Door Ineke van Erp

Mohammed Ali Pasja, de gouverneur van Ottomaans Egypte, schenkt in 1827 een giraffe aan de Franse koning Karel X. Dit cadeau moet van Alexandrië naar Parijs vervoerd worden. Er gaan 2 Soedanese begeleiders mee, Hasan en Atir.

atirDe giraffe Zafara wordt in het ruim van een boot getrokken – met de kop naar beneden – en vervolgens schuifelt ze wijdbeens en gebogen langs scheepsladingen tot het gat dat de zeemannen voor haar in het dak hebben gezaagd. Dan steekt ze haar kop erdoor. Van buitenaf zie je dan bij een van de twee masten de kop van Zafara door het gat naar boven steken. Er wordt een tentdoek gespannen ter bescherming tegen wind en regen.

Bij dit beeld ben ik om. Het wordt alleen nog maar mooier.

Eenmaal aangekomen in Marseille blijkt geen enkel vervoermiddel geschikt voor de reis naar Parijs. Besloten wordt de lange tocht te voet af te leggen. Zo start een bijzondere karavaan door Frankrijk. De Franse wetenschapper Etiënne Saint Hilaire, directeur van de dierentuin Jardin du Roi in Parijs, begeleidt de stoet. Samen met enkele gendarmes, koeien, paard en wagen met hutkoffers en voedselvoorraad trekken ze door Frankrijk. Het is een kleurrijk en exotisch geheel: Hasan met djellaba en tulband, Atir in pofbroek, rode fez, en aan de voeten babouches met opkrullende punt. Mensen drommen langs de straten en klappen, iedereen loopt uit om het grote vriendelijke monster te zien. Het is een nooit eerder vertoonde attractie. Het wordt een zware tocht, met veel verwikkelingen. Na 42 dagen bereiken ze Parijs en worden ontvangen door de koning. Een ware triomftocht. In processie paraderen ze door een driedubbele laag toeschouwers.

Dit boek is een historische roman, met uitgebreide voetnoten over alle historische feiten. Het is een avonturenroman, een reisverhaal, maar ook een psychologische roman. De verhouding tussen de Franse wetenschapper en de Arabische dierverzorger is aanvankelijk stroef en afwerend. Gedurende de tocht ontstaat vriendschap en respect, en langzaam vervalt het statusverschil. Discriminatie op basis van huidskleur en godsdienst was aan de orde in 1827, maar is ook nog steeds een actueel thema. 

De tocht met de “vriendelijke reus” deed me denken aan de tocht van de Reuzen door Leeuwarden, toen Leeuwarden Culturele hoofdstad was. Ook ik stond toen langs de kant van de weg in de ban van een enorm spektakel. Wat was dat mooi. Dit voelde de Franse bevolking ook in 1827.

De hoofdrol is voor de giraffe Zafara , de vriendelijke reus, die onvermoeibaar door Frankrijk wandelt, die zelfs kan knipogen, die sluit je in je hart.

reserveer

 

De kindertrein

“Ik woon elders maar dit is mijn stad,” antwoord ik, en ik verbaas me hoe makkelijk de waarheid is. Dit zegt Amerigo aan het einde van het boek maar er gaat heel wat aan vooraf.

De Kindertrein is een ontroerend verhaal over hechting en onthechting. We schrijven Italië 1946 en de 8-jarige Amerigo telt schoenen. Een gave schoen: een punt. Nieuwe schoenen: een bonuspunt. Een schoen met een gat: een punt aftrek en geen schoenen: nul punten. Hij heeft nooit schoenen van zichzelf gehad.

Hij raapt lompen, moet naar buiten als Capa ‘e fierro komt en zich met zijn moeder in de kamer opsluit. Een vader heeft hij niet. Volgens zijn moeder is dat een geweldige man die naar Amerika is vertrokken om fortuin te maken. En dan komen de treinen! Mama Antonietta gaat met Amerigo naar de communisten om hem in te schrijven voor de treinen.

De communistische partij organiseert iets dat geschiedenis zal schrijven. Communiste Maddalena belooft Amerigo dat hij plezier zal hebben en dat families uit Noord- en Midden-Italië hem zullen behandelen als hun eigen kind. Ze krijgen eten, schoenen, kleding en verzorging. Het is niet te bevatten voor Amerigo en de praatjes die er in zijn steeg gaan zeggen hele andere dingen. Dat ze (de kinderen) verkocht gaan worden aan Amerika of naar Rusland om in ovens gestopt te worden. Of dat alleen slechte kinderen met de trein gaan en dat moeders de goede bij zich houden.

Aangekomen in het noorden krijgt hij het mooiste kado van zijn leven, een viool. Dit hartverscheurende boek van Viola Ardone heeft mijn hart gestolen. Wie weet straks ook dat van jou. Reserveren kan meteen vanaf hier …

Viktor

Met Viktor schrijft Judith Fanto een hartveroverende, waargebeurde familiegeschiedenis over de betekenis van familiebanden. Je bent Joods als je een Joodse moeder hebt. Maar hoe werkt het allemaal in een Joodse familie waarin niet gepraat wordt over opgepakt, gedeporteerd en vermoord. Maar alleen over de onschuldige begrippen: weggehaald, op transport gesteld en omgekomen. Geertje de jongste telg van de familie vind het lastig omgaan met de Joodse identiteit en de angst en schaamte van haar familie. Het lijkt wel of de familie Rosenbaum nog steeds onderduikt.

Geertje gaat op zoek naar haar familiegeschiedenis en zo komen de verhalen van Geertje en haar oud-oom Viktor uiteindelijk samen. Opgroeien in de schaduw van ouders met een oorlogstrauma. Judith Fanto beschrijft het in deze rijke en liefdevolle ode aan haar familie waarin ze haar eigen plek heeft gevonden.

Deze debuutroman over identiteit heeft mij vanaf het begin gegrepen. De sprongen van Geertje naar Viktor maken dat het boek leest als een trein. Als je na het lezen van dit blog zin hebt om deze roman te lezen dan kun je het hieronder reserveren.

Agneta’s erfenis

Deze roman over het Zweedse landgoed de Leeuwenhof begint in 1913. Een hele andere tijd dan de onze. Waar vrouwen nog niets in te brengen hebben. Maar waar in de grote steden al wel vrouwen zijn die zich inzetten voor meer vrouwenrechten en vrouwenkiesrecht, de suffragettes. Agneta is een dochter uit een adellijk geslacht. Zij ontworstelt zich aan dat milieu en studeert aan de Koninklijke Kunstacademie in Stockholm. Ze woont in een armoedige kamer en heeft een vriend waarvan haar familie nog niet op de hoogte is. Maar dan krijgt ze bericht dat haar enige broer en vader een ongeluk hebben gehad.

Ze haast zich terug naar huis en belooft haar broer om voor het landgoed en de stoeterij te zorgen als hij sterft. Wat ze niet verwacht gebeurt toch. Ze maakt een hartverscheurende keus die eigenlijk geen keus is. Het boek geeft een goed beeld van het leven van een vrouw begin vorige eeuw.

Maar wie is die nieuwe charmante beheerder Max die haar betovert met zijn charme? En hoe kwam het eigenlijk dat de stal in brand raakte? Was er meer aan de hand dan alleen maar een hevige brand?

Als Agneta het heel moeilijk krijgt helpt haar oude vriend Lennard haar uit de brand. En is Agneta echt heel anders dan haar moeder of hebben ze toch meer van elkaar dan ze dacht? Lees het allemaal in deze dikke historische roman. Die ook nog spannend is en romantisch.

En achterin het boek staan al korte beschrijvingen van de nog te komen delen 2 en 3. Een aanrader voor liefhebbers van de serie: De zeven zussen. Dus reserveren maar …

Het wonderbaarlijke leven van Madame Tussaud

Natuurlijk ken je haar naam: Madame Tussaud! Of in ieder geval rinkelt er een belletje en komt het je bekend voor. De vrouw van de wassen beelden. Maar ken je haar levensverhaal ook? Ik liep in bibliotheek Sneek tegen de roman Petite aan. Geschreven door Edward Carey. Het heeft hem vijftien jaar gekost om het boek te schrijven. En het is gebaseerd op echte gebeurtenissen en echte personen. Maar omdat er nogal vage en soms onbetrouwbare verhalen zijn nagelaten heeft Carey zelf hier en daar voor opvulling gezorgd.

Het is het verhaal van de beroemdste vrouw ter wereld die de wereld in beelden wist te vangen: Madame Tussaud. In 1761 wordt Marie Grosholtz geboren in de Elzas als heel klein minimensje. Ze krijgt al snel de bijnaam Petite. Het lot brengt haar als weeskind samen met de Zwitserse anatoom dr. Curtius naar Parijs. Een bijzondere jongeman die wassen organen maakt voor het ziekenhuis. Hij leert haar al vroeg tekenen en echt naar dingen kijken. Dan staat de Franse revolutie voor de deur en lijkt de wereld van was een gouden toekomst. Maar is dat ook zo? En hoe komt ze aan de achternaam Tussaud?

Lees het in deze wonderlijk mooie roman. Samen met de tekeningen geeft het een prachtig beeld van haar leven. Die wil je niet missen.

De Zusterklokken

Als je ooit in Noorwegen bent geweest en een oude staafkerk hebt bezocht dan wil je dit boek lezen. Het neemt je op betoverende wijze mee naar de tijd en de gebruiken van eeuwen geleden.

Deze bijzondere roman begint met de geboorte van een Siamese tweeling in een donker, afgelegen dal. De moeder scheurde uit en bloedde dood en haar naam is uit de geschiedenis verdwenen. Maar wat nooit vergeten zou worden, waren de tweeling en hun afwijking: Halfrid en Gunhild Hekne. Toen de meisjes bijna volwassen waren stierven ze en liet hun vader, als dank dat ze samen waren gestorven, twee kerkklokken gieten. Die werden de Zusterklokken genoemd en ze galmden met ongekende kracht en diepte.

In 1880 leeft de zelfbewuste en leergierige Astrid in het dorp Butangen. Zij is anders dan de andere vrouwen uit het dorp en ze wil meer dan trouwen en kinderen krijgen. De jonge dominee die in datzelfde jaar naar Butangen komt heeft grootse plannen en nieuwe ideeën. Ze hebben een bijzondere aantrekkingskracht op elkaar. Maar dan wordt Astrid duidelijk dat de nieuwe dominee de eeuwenoude staafkerk wil slopen. En daarmee zouden ook de legendarische “Zusterklokken” verloren gaan. Volgens overlevering bezitten deze klokken bovennatuurlijke krachten en beschermen ze het dorp. Astrid komt in opstand maar lukt het haar om de klokken te redden. En hoe moet het als er liefde in het spel komt?

Eerder schreef collega Robert een blog over het boek “De Vlamberken” van schrijver Lars Mytting. Mytting is dan winnaar van de Noorse Boekhandelprijs 2014. De VPRO gids zegt: Ontdek deze Lars Mytting, hij is het waard. En ik ben het helemaal met de hen eens. Deze schrijver weet mijn aandacht een boek lang vast te houden op een hele prettige manier. Ik wens je veel leesplezier.