De keuzes die je maakt in het leven. Station Elf en Het glazen hotel van Emily St. John Mandel lagen voor me klaar bij mijn plaatselijke boekhandel. Ik begon met Het glazen hotel. Toen zag ik het heerlijke interview dat Hans Bouman met de schrijfster had. Daarna was Station Elf aan de beurt. Verkeerde volgorde, maar daarover straks meer.

Lezen is in wezen een eenzaam gebeuren. Maar als je een schrijfster als St. John Mandel tegenkomt weet je je omringt door prachtige personages en hun verhalen, gedreven door de keuzes die ze maken of worden opgedrongen door de omstandigheden. Zo heb ik dagenlang verkeert in het gezelschap van de schrijfster.Station Elf, gepubliceerd in 2014, begint met een dood in het harnas. De beroemde acteur Arthur Leander sterft op het toneel terwijl hij Koning Lear speelt. Een toeschouwer probeert Leander vergeefs te reanimeren, waarna deze Jeevan zich ontfermt over Kirstin, één van de kinderen in de toneelproductie. Drie weken later is vrijwel de hele wereldbevolking uitgeroeid door de Georgische griep.

Kirstin maakt twintig jaar na de ramp deel uit van het Reizende Symfonieorkest. Ze trekken van dorp naar dorp, waar ze Shakespeare en Beethoven ten gehore brengen. Een onzekere, nieuwe wereld zonder elektriciteit en stromend water.

Springend door de tijd weeft de schrijfster de verhalen van  overlevenden met verhalen van personages van voor de pandemie. Zo speelt een comic een rol,  getekend en geschreven door Miranda, de eerste vrouw van Arthur Leander. Deze comic creëert een parallelle wereld met de vertelling in het boek. Clark, een jeugdvriend van Arthur* vinden we terug op een vliegveld waar een groep mensen een gemeenschap zijn begonnen. De zoon van Arthur, zeven jaar ten tijde van de ramp, komt later terug in een verrassende rol.

* Fun fact; de schrijfster won met dit boek de Arthur Clarke Award voor SF.

Station Elf is een dystopisch verhaal, een genre dat mateloos populair is in de Young Adult. Het boek kreeg het predicaat science fiction mee, maar laat je daardoor niet afschrikken. Het verhaal is zo rijk en vol ideeën, of in de woorden van The Times:

_{Prachtig, onverwacht, schitterend geschreven. Probeer dit boek maar eens weg te leggen.}

Zes jaar later verscheen Het glazen hotel. Of het de vertalers zijn, of het gegroeide schrijverschap van St. John Mandel durf ik niet te zeggen, maar wat is dit prachtig geschreven.

Waar je in Station Elf heen en weer springt in tijd en tussen personages, glijd je in dit boek als vanzelf heen en weer met de personages en gebeurtenissen door de tijd. Het begint met de val van een vrouw van een schip op volle zee. Je springt van een eiland voor de kust van Vancouver naar Manhattan. Een doodsbedreiging op het raam van een hotel. Een ponzifraude. Eenzaamheid en de leegte van het bestaan. Voor de kust geparkeerde schepen vanwege de crisis uit 2008. Geesten uit een schaduwleven. Zo lopen er allerlei lijnen en thema’s kriskras door het verhaal en schakelt ze net zo gemakkelijk tussen een geestverhaal, SF, maatschappijkritiek en een psychologische roman. Te complex om na te vertellen, maar alles wordt aan elkaar geknoopt.

Grote verrassing is de terugkeer van twee personages uit Station Elf, tenminste als je boeken in volgorde van verschijning leest. Leon en Miranda zijn wederom beide werkzaam in de scheepvaart.

Omdat ik eerst Het glazen hotel las raakte het idee van parallelle universums waar de schrijfster mee speelt mij zo dat het me op een vreemde manier ontroerde vanwege hun lot in Station Elf. Dat er een versie van je is die een ander leven en lot heeft dan de versie van jezelf in dit leven (dat ik ergens anders wel leraar ben geworden en niet drie keer uitgeloot). Het idee van parallelle universums, een schaduwleven, wordt vaker gebruikt in SF. Door een keuze in je leven ga je een bepaalde kant op, maar bestaat de alternatieve keuze in een ander leven, in een ander universum?

In het interview hieronder vertelt de schrijfster dat ze geen lineaire verhalen kan schrijven. Hoe ze alinea’s en hoofdstukken schrijft die na de eerste versie een plek krijgen in het verhaal. De verteltrant waarin je heen en weer springt in tijd en van personage op personage, zie je meer tegenwoordig. Maar er is niemand die dit zo prachtig beheerst als Emily St. John Mandel.

Dat ik eerst Het glazen hotel heb gelezen, daarna het interview bekeken en Station Elf als laatste, past wel mooi bij de caleidoscopische verteltrant van haar boeken en zo is dit blog ook rond.

Reserveer: Het glazen hotel of Station Elf , bovendien kun je Station Elf downloaden als e-book.