De ouders van Celeste Ng zijn eind jaren 60 van Hong Kong naar de VS verhuisd. Dat ze in de loop van jaren geconfronteerd is met haar “anders zijn”, ligt voor de hand, maar de aanleiding voor Onze verloren harten ligt in het jaar 2016. Eigenlijk was ze een boek aan het schrijven over een moeder, een zoon en haar kunstenaarschap. Met op de achtergrond Trump, gezinnen die aan de grens uit elkaar werden gerukt en de corona epidemie waar Aziaten de schuld van kregen, veranderde haar verhaal.
De economie van de VS herstellende van een enorme crisis. Een crisis waar China de schuld van kreeg. De regering besluit tot extreme maatregelen. Amerikanen van Chinese afkomst, en daarmee eigenlijk iedereen die een Aziatisch uiterlijk heeft, worden gedwongen trouw te zijn aan de vlag. Onder een nieuwe wet, PACT, krijgen de autoriteiten veel ruimte om het leven van deze inwoners aan banden te leggen. Je kunt zonder veel aanleiding opgepakt worden, boeken in bibliotheken worden uit de collectie gehaald en kinderen van Aziatische inwoners kunnen zonder pardon weggehaald worden en bij “patriottische” gezinnen worden ondergebracht.
Met deze dreiging op de achtergrond probeert Ethan zijn 12-jarige zoon Bird op te voeden en veilig te houden. De moeder van Bird is 3 jaar eerder van de een op de andere dag uit hun leven verdwenen om haar gezin veilig te houden. Zij is van Chinese afkomst en erger, ze heeft een gedichtenbundel gepubliceerd waar de strofe “onze verloren harten” uit komt. Die zin wordt gebruikt door mensen die zich verzetten tegen de overheid.
Als Bird 15 is, gaat hij op zoek naar zijn moeder. Halverwege het boek verandert het perspectief en lees je het verhaal van Margaret. Ondergedoken, afhankelijk van goedwillende inwoners is ze uit het zicht gebleven van de overheid. Ze heeft die jaren gebruikt om via een netwerk van bibliotheken, de verhalen op te tekenen van ouders die rouwen om hun kind dat is weggehaald door de autoriteiten.
De kracht van het verhaal ligt erin dat alles wat ze schrijft meer dan plausibel is. Antidemocratische krachten worden na de bestorming van het Capitool sterker. Boeken worden op dit moment uit de collecties van scholen en bibliotheken gehaald. Het anti-Aziatische is aan de orde van de dag.
De actie die Margaret jarenlang heeft voorbereid en waarmee het boek eindigt is van een grote schoonheid. Of de actie iets verandert in de autocratische maatschappij die de VS zijn geworden, wordt in het midden gelaten. Het is van levensbelang om verhalen te vertellen. Met die boodschap laat de schrijfster je achter, somber gestemd en tegelijk ook geraakt.
Maar wat als de rollen worden omgedraaid, wat als de vrouwen de macht hebben en mannen de ondergeschikte rol? Daar begint De macht van Naomi Alderman.
Blog van Bibliotheken Mar en Fean 