Facebook is nog maar voor 1% af, is een uitspraak van Mark Zuckerberg, de grote man van Facebook.
Je vraagt je na lezing van het geweldige boek van Dave Eggers of de resterende 99% er zo uit ziet in de dromen van Zuckerberg. Dat maakt De Cirkel tot een zeldzaam verontrustend boek.

De Cirkel is een megalomaan internetbedrijf met een grote campus waar de slimste koppen werken, die allemaal even blij en positief zijn en zich uitverkoren voelen om bij dit geweldige bedrijf te werken. Je krijgt al snel de indruk dat je terechtgekomen bent in een bedrijfsmatige sekte.

De 26 jarige Mae wordt op voorspraak van haar studievriendin Annie aangenomen bij het bedrijf, waar ze snel omarmd wordt en ze zich ontwikkelt tot een van de belangrijkste newbies. Haar ideeën passen naadloos in de bedrijfsfilosofie. Het bedrijf streeft naar De Voltooiing, het moment waarop de C van de De Cirkel gesloten kan worden, wat symbool staat voor de volledige uitwisseling van bestanden tussen overheid en bedrijf en De Cirkel alles van iedereen weet.

Met de eerste senator die een cameraatje omhangt, waardoor je haar de hele dag live kunt volgen via het internet, begint een nieuwe fase. Transparantie is het toverwoord. Als je dit niet wilt heb je iets te verbergen als politicus, is het mechanisme hierachter en al snel loopt elke politicus met zo’n ding om. De politici die weigeren verdwijnen al snel van het toneel doordat er kinderporno of wat dan ook op hun computer is gevonden.

Het lijkt misschien overdreven, maar als je dit interview leest met Facebook Directeur Benelux Arno Lubrun, begint dit behoorlijk dichtbij te komen. Hij heeft het over de samenwerking met lokale overheden en wil graag dat je paspoort gekoppeld wordt aan je Facebook-account.

Even wat citaten uit het interview in De Volkskrant die zo uit De Cirkel afkomstig konden zijn:

We proberen bedrijven te helpen om Facebook in te zetten. Ook werken we veel samen met lokale overheden. We zitten in een veranderende wereld en de wetten moeten deze verandering zo goed mogelijk ondersteunen.

Het is belangrijk voor Facebook dat mensen zijn wie ze zeggen dat ze zijn. Dan zijn mensen bewuster over hun communicatie en worden sociale omgangsvormen beter gehanteerd. Facebook zou mensen het liefst om hun paspoort willen vragen als ze hun gegevens zijn verloren en moeten bewijzen wie ze zijn, of op een andere manier in samenwerking met de overheid de identiteit van de leden controleren.

Het boek van Dave Eggers is naast een heel belangrijk boek, een heel goed boek omdat het zo verrekte aannemelijk maakt welke kant we opgaan met deze informatiemaatschappij en daarmee bijna verplichte kost voor iedere (kritische) burger. Het schetst een maatschappij die voor Zuckerberg utopisch is, maar voor deze lezer dystopisch. Enige bezwaar dat ik heb tegen het boek is dat Zuckerberg een geweldige bron heeft met ideeën voor de laatste 99% voor de voltooing van zijn Facebook. Feit is dat ik na lezing erg onrustig slaap.

ps. een kritisch artikel over Lifelogging, het vastleggen op camera van je leven, staat in De Volkskrant van zaterdag 8 februari.