Tagarchief: Poetin

De lange arm van Poetin

Heidi Blake is onderzoeksjournalist voor BuzzFeed News. Na publicatie van haar boek, From Russia with blood, heeft ze een sabbatical genomen tot september dit jaar. Begrijpelijk als je kijkt naar de ongelofelijke hoeveelheid feiten die zij en haar medewerkers naar boven heeft gehaald. Gefactchecked en al.

blakeEen van de uitwassen van het uit elkaar vallen van de Sovjet Unie zijn de mannen die zich buitensporig verrijken aan de chaos in het enorme land. Boris Berezovski, de allereerste oligarch, gebruikt zijn geld en invloed om Vladimir Poetin naar voren te schuiven als opvolger van wodkaliefhebber Boris Jeltsin. Hij treedt af op 31 december 1999. De nieuwe eeuw begint met een nieuwe president.Vladimir Poetin.

De liefde van Berezovski voor Poetin bekoelt al snel. Hij gebruikt zijn podium om kritiek te leveren op de oorlog met Tsjetsjenië en wordt daarmee een publieke vijand van Poetin. Berezovski wordt het te heet onder voeten en zoekt zijn heil in Londen, met in zijn kielzog Russen die met hun witgewassen geld een nieuw leven willen opbouwen in het vrije Westen.

From Russia with blood is het relaas van een machtspoliticus die een wet door de Doema jaagt waarmee het gelegitimeerd is om onderdanen op buitenlandse bodem te vermoorden. Landverraders, journalisten, advocaten, iedereen die Poetin in de weg zit, kan aan de beurt komen (Putinverstehers in het westen praat dat ’s recht).

Uiteindelijk beschrijft Blake 14 moordaanslagen op Britse bodem (en eentje in de VS). Onder druk van bovenaf worden onderzoeken voortijdig afgesloten en verdwijnt bewijsmateriaal als sneeuw voor de zon. Blair en later Cameron hechten meer waarde aan goede verstandhoudingen met en aardgas van het Kremlin dan aan de waarheid. Pas nadat een foto van de doodzieke Litvinenko op de voorpagina’s van de kranten komt, wordt er werk gemaakt van een fatsoenlijk onderzoek. Anno 2020 is het wel duidelijk dat ondanks ferme woorden van Cameron en Theresa May, Poetin nog steeds zijn gang kan gaan (Skripal).

Naast de verhalen over Blake ontrafelt ze het verhaal achter de aanslagen op twee flatgebouwen in Moskou en de gijzeling van de school in Beslan. Die worden door Poetin toegeschreven aan Tsjetsjenen, het excuus om de oorlog in Tsjetsjenië te beginnen.

Schimmige figuren, geld, polonium, seks, moord, drugs, giftig gras en een bad guy op de achtergrond. Het boek leest als een razende spionagethriller, totdat je je beseft dat er kruid gewassen is tegen Poetin. De man gaat zijn gang en heeft de tijd van zijn leven met zijn leger hackers, geheime agenten, desinformatie, annexaties en miljarden op de bank. Beangstigend.

reserveer

Edward Limonov, citroen en granaat

Limonov
Limonov

Door de gebeurtenissen op de Krim en in de Oekraïne bekruipt mij sterk het gevoel dat ik weinig begrijp van Rusland en de vaak genoemde Russische ziel. Waarom is iemand als Poetin zo populair? En wat is dat met de hardnekkige verering van Stalin? Dat kan toch niet alleen maar te maken hebben met staatspropaganda of de bovenmatige consumptie van alcohol? Dit zijn vooral aannames van een westers iemand die elke dag de krant leest en zo nu een dan een biertje drinkt.

Emmanuel Carrère schreef een biografie over de omstreden schrijver en activist Edward Limonov. Het won hiermee in 2013 de Europese Literatuurprijs. In dit boek hoopte ik wat antwoorden te vinden.

Limonov is allereerst een toegankelijk en bruisend geschreven levensverhaal van een zeer tegendraads man, maar dan wel van een man die in beroerde tijden vlucht in een zapoj. Een dagenlange onderdompeling in alcohol, een beproefde Russische methode om alles te vergeten (misschien ligt daarin wel het antwoord waarom iemand als Stalin nog zo’n status heeft).

Hier en daar is het alsof je een schelmenroman leest, maar daarvoor zijn de avonturen van Limonov toch te controversieel en te ongemakkelijk. Zo vindt hij dat een man soldaat moet zijn geweest, voordat je een echte man bent. Is zijn, uitgebreid beschreven, sexleven op zijn zachtst gezegd opmerkelijk. Zijn autobiografische boek De Russische dichter houdt van grote negers is wat dat veelzeggend.
Met hetzelfde gemak is Limonov een tijd ultra-links en dan ultra-rechts, minnaar en bijna-vrouwenmoordenaar, soldaat en boeddhist, loyaal en rücksichtlos, geliefd schrijver en parasiet. Wat de biografie duidelijk maakt is dat Rusland groot is en de emoties ook groot lijken in dat land, net als het flegmatieke karakter van veel personages in het boek, het is zoals het is.

Limonov aan de hand van Carrère geeft antwoorden op mijn vragen maar roept er net zo veel op. En dat is een aanbeveling voor deze indrukwekkende biografie van een man waarvoor je heen en weer slingert tussen sympathie en afkeer. Een man die als pseudoniem de naam Limonov heeft aangenomen, een samentrekking van citroen en granaat in het Russisch.

Kijk hier of het boek beschikbaar is in je bibliotheek.

Poetin en de macht

Alex Dryden
Alex Dryden - Rode oorlog

Naar verluid meet Poetin slechts 1.65 m. Zoals wel vaker met mannen van geringe lengte heeft hij een enorme geldingsdrang en een honger naar macht, tenminste volgens Alex Dryden. In Rode oorlog maakt Alex Dryden duidelijk dat je tegenwoordig niet meer oorlog hoeft te voeren om je machtsinvloed te vergroten.

Rode oorlog wordt verteld door Anna, een Russische geheim agent. Zij wordt ingezet om Finn, een Britse spion, te verleiden. Tussen die twee bloeit een liefde op die weinig kans lijkt te hebben in het machtsspel tussen het Westen en het Oosten.

Rode oorlog is naast een liefdesroman een moderne spionageroman, die het niet moet hebben van spanning maar vooral van de beschrijving van de stille financiële oorlog die er gaande is.
Dryden is een Britse journalist die 15 jaar in Rusland heeft gewoond en zijn verhaal over Poetins bedoelingen is misschien fictie, maar komt bijzonder geloofwaardig over. De aanbevelingen op de achterkant van het boek zijn van Emma Thompson en Stephen Fry, wat toch tamelijk uniek mag worden genoemd. Twee acteurs die geciteerd worden om een boek aan te prijzen. Dat heb ik nog niet eerder gezien, maar ze hebben helemaal gelijk.
Emma Thompson: “Bloedstollend… ongelooflijk onneerlegbaar, alles wat je wilde weten over Poetin maar wat je niet durfde te vragen”.
Stephen Fry: “Drydens briljaten roman heeft me meer geleerd over het moderne Rusland dan alle journalistieke en geschiedenisboeken bij elkaar”.