Tagarchief: racisme

De andere Amerikanen

Literatuur, , ,

Nora krijgt bericht dat haar vader is overleden. Hij is midden in de nacht aangereden op een kruispunt in een klein plaatsje vlakbij het Joshua Tree National Park in Californië. Voor dood achtergelaten op het asfalt van de Highway 62. De politie probeert te achterhalen wie hem heeft aangereden. Dit lijkt het begin van een thriller, maar deze roman is veel meer dan een whodunnit.

Het slachtoffer, Driss, is met zijn vrouw vijfendertig geleden Marokko ontvlucht omdat hij vreesde voor zijn leven. In de Mojave woestijn begint hij een donutwinkel. Na verloop van jaren breidt hij de winkel uit naar een diner. Ze krijgen twee dochters, de oudste ogenschijnlijk gesetteld en Nora. Zij probeert als componist voet aan de grond te krijgen en is de spil in dit verhaal.

Nora keert in shock terug naar haar geboorteplaats om haar moeder bij te staan. De drie vrouwen gaan elk op hun eigen manier om met het verdriet. Nora gelooft niet dat de aanrijding een ongeluk is. Haar zus wil verder en Maryam, de moeder, verwerkt het verdriet in stilte.

Laila Lalami is geboren in Rabat en kwam op haar 24e naar de VS waar ze professor creative writing is aan de Universiteit van Californië in Riverside. De oorspronkelijke titel The Other Americans geeft beter weer wat een van de thema’s in dit prachtige boek is, het alledaagse, sluimerende racisme. Dat schreeuwt de schrijfster niet van de daken, maar wordt subtiel verweven in het verhaal, dat wordt verteld door meerdere personages in korte hoofdstukken. Toch geeft Lalami elk personage diepgang omdat ze iedereen ruimschoots de tijd geeft in het boek. Van de enige getuige van het incident, die zich niet durft te melden bij de politie omdat hij illegaal is, tot de zwarte politievrouw die de zaak onderzoekt. Dat uiteindelijk de toedracht van de aanrijding boven water komt is belangrijk voor het verhaal, maar ondertussen heb je een wonderlijk mooi en goed geschreven verhaal gelezen over familie, rouw, liefde en alledaags racisme. Een absolute aanrader, ook voor thrillerliefhebbers.

Beklemmend

Literatuur, ,

Laat de wereld achter van Rumaan Alam wordt verfilmd, maar daar zou ik niet op wachten. Alam vertelt een beklemmend verhaal over een wit gezin dat afreist naar een luxe en afgelegen huis op Long Island om vakantie te vieren.

Als hun eerste vakantiedag bijna ten einde loopt wordt er aangebeld. Meteen schiet de stress Amanda en Clay in het lijf. Wie belt er zo laat aan? Op de stoep staan de zwarte, wat oudere eigenaren van het huis. In deze scene laat Alam meteen zien wat een goede schrijver hij is.

Het ongemak van deze ontmoeting spat van de bladzijden. Dit ongemak blijft door het hele boek door sudderen. De eigenaren vragen of ze binnen mogen komen. In Manhattan is de stroom uitgevallen en hun tweede huis lijkt een veilige haven.

In het huis is nog wel stroom, maar tv en internet werken niet, zodat niet duidelijk wordt wat er aan de hand is. Een aantal gebeurtenissen verhogen de spanning. Alam beschrijft de gedachten van de zes bewoners en neemt daar de tijd voor. Gedachten die botsen met sociale conventies, alleen de kinderen lijken oprecht. Dat doet hij fantastisch, alle menselijke tekorten komen op de keukentafel, het epicentrum van dit boek. Met een alwetende verteller die slechts hier en daar wat los laat, weet je als lezer slechts weinig meer dan de personages, behalve dan dat er iets goed mis is in het oosten van de VS.

De rustige manier van vertellen, het gebrek aan actie en het open einde zal niet iedereen aanspreken, maar wat heeft Alam een mooi en rijk boek geschreven. Hij roert op bijna nonchalante wijze thema’s als racisme, klasse en gezinsleven aan en dwingt de volwassenen hun tekortkomingen onder ogen te zien. En dan is er nog die apocalyps (?) op de achtergrond.

Durven zijn wie je bent

Young Adult Books,

Door Marije Hoogland

Dit blog schreef ik ongeveer een jaar geleden al, maar belandde onder op een stapeltje omdat er andere boeken en blogs voorbij kwamen. Nu Black Lives Matter echter weer volop het nieuws domineert, leek het mij een goed idee om dit blog alsnog te plaatsen. Een boek kan je de mogelijkheid bieden om door de ogen van een ander te kijken, om deel te nemen aan een leven dat je zelf niet kent. Niet Te Stoppen is zo’n boek.

angie

In oktober 2017 plaatste mijn collega Robert een blog over het debuut van Angie Thomas, het veelgeprezen The Hate U Give. Naast het gedrukte boek en e-book is hiervan ook de speelfilm op DVD te leen in de bibliotheek, dus mocht je minder tijd hebben om te lezen en toch dit indrukwekkende verhaal willen leren kennen: sla je slag. Ik kwam er nog niet aan toe het boek te lezen, maar bij de film werd ik behoorlijk emotioneel….

In Angie Thomas’ tweede YA roman Niet Te Stoppen is het hoofdpersonage wederom een zwart tienermeisje dat opgroeit in de achterstandswijk Garden Heights. De zestienjarige Bri heeft maar één droom: beroemd worden als rapper. Aan talent en doorzettingsvermogen ontbreekt het haar niet, maar de armoede en vooroordelen waar ze tegen moet vechten werken haar tegen. Als ze al haar frustraties in een rap stopt die viral gaat komt de roem ineens wel heel snel dichtbij. Het is echter niet de roem die ze wenst: het publiek ziet haar als een gangster en crimineel.

Hoofdvraag in Niet Te Stoppen is: durf je te zijn wie je werkelijk bent of ga je je gedragen naar het beeld dat men van je heeft? Waarschijnlijk is dat een vraag waar heel veel mensen mee worstelen, maar als je leeft in de omstandigheden zoals Bri dat doet kan je keus voor het een of het ander heel bepalend zijn voor het verloop van de rest van je leven.

Een boek dat niet alleen maar gaat over rappen, maar ook  over familierelaties, racisme, vriendschap en liefde. De raps van Bri zijn vertaald door de Nederlandse rapper Akwasi, waardoor je al lezend de flow voelt van de muziek.

Amerikanen lopen niet

Non-fictie, ,

Dit land maakt me bang.

Het is drie uur in de ochtend als we wakker schrikken van luid gebons op de voordeur.
‘Hoorde jij dat ook?’
Natuurlijk hoorde ze het. Maar we durven geen van beiden naar het raam om te zien wie er in de holst van de nacht beneden op de veranda staat. Het zal geen bekende zijn, want we kennen hier nog niemand, behalve de overbuurman.

veelenHiermee begint het verslag van Arjen van Veelen over zijn verblijf in St. Louis, Missouri. De plaats ken ik vooral uit het boek The View from Flyover Country van Sarah Kendzior, een vlijmscherp boek over de VS onder Obama en Trump over het vergeten Amerika. En natuurlijk van de rellen in Ferguson, een voorstad van St. Louis.

Zijn vrouw, microbioloog Rosanne Hertzberger, heeft een baan gekregen in een laboratorium in St. Louis, waar ze verder kan met haar onderzoek naar de bacterie Lactobacillus crispatus.

Lekker droog schrijft Van Veelen: ‘Daarna pakten we onze biezen, vlogen een bacterie achterna, naar het beloofde land.’

Over zijn ervaringen tussen 2014 en 2016 schrijft hij voor De Correspondent. Op die verhalen is dit boek gebaseerd, herschreven en aangevuld.
In St. Louis, een van de meest gewelddadige steden in de VS, probeert Van Veelen zijn weg te vinden. De scheiding tussen arm en rijk, zwart en wit is zo groot dat hij de stad de bijnaam “Apartheid City” geeft.

Van Veelen is nog nauwelijks gewend aan zijn nieuwe omgeving of de rellen in Ferguson breken uit. Tot zijn schrik vraagt het NOS Journaal hem voor een rechtstreeks verslag vanuit de voorstad. Diezelfde schrik voor zijn nieuwe thuis voel je vooral in het eerste deel van het boek. Langzaam went hij aan zijn nieuwe omgeving. Daar dragen zijn fietstochten door de omgeving zeker aan bij. Mede hierdoor leert hij mensen kennen en begint hij zich thuis te voelen. Dat zorgt voor een kijk in de Amerikaanse samenleving die je niet snel elders krijgt. Amerikanen lopen niet is een uiterst boeiend verslag van zijn tijd in St. Louis. Dankzij zijn journalistieke pen is het een aanrader voor iedereen die in de VS is geïnteresseerd. Een fascinerend boek.

reserveer

 

Duister hoofdstuk uit de Amerikaanse geschiedenis

Geschiedenis, Verhalend, Waar gebeurd,

De nieuwste roman van Colson Whitehead is een op ware gebeurtenissen gebaseerd verhaal dat zich afspeelt in de vroege jaren zestig ten tijde van de Jim Craw-rassenwetten in de Zuid-Amerikaanse staat Florida. Elwood Curtis, de zwarte hoofdpersoon in De jongens van Nickel, is zes wanneer zijn ouders hem in de steek laten. Voor hem is dat het moment waarop hij zich van de wereld bewust wordt. Hij groeit op bij zijn oma, haalt goede cijfers op school en besluit te gaan studeren. De grijs gedraaide langspeelplaat met speeches van dr. Maarten Luther King, vormt een bron van inspiratie:

Er zijn grote krachten die de Neger eronder willen houden, zoals de Jim Crow-wetten, en er zijn kleinere krachten die je eronder willen houden, zoals andere mensen, en tegenover al die krachten, de grote en de kleine, moet je je weerbaar opstellen en je gevoel voor eigenwaarde bewaren.

Een lift naar zijn nieuwe hogeschool wordt Elwood fataal.  Na een onterechte beschuldigd van diefstal  belandt hij op de Nickel Academy, een tuchtschool waar zwarte jongens aan het sadisme van hun witte bewakers zijn overgeleverd. Marteling, misbruik en corruptie zijn aan de orde van de dag. Voor hem is er nog maar één houvast, zijn vriend Turner, die net als hij wil ontsnappen uit deze gruwelkamer.

Colson Whitehead is een echte storyteller. Hij neemt de lezer mee in een mensonterend verhaal dat het voorstellingsvermogen te boven gaat. De ontknoping kan met een gerust hart schokkend worden genoemd. De schrijver toont weinig emotie en presenteert de gebeurtenissen als koele feiten. Dat hij de neiging heeft uit te weiden over allerlei randzaken die nauwelijks iets toevoegen aan het eigenlijke verhaal mag ook als een minpuntje worden beschouwd, maar doen geen werkelijke afbreuk aan deze roman.

Oud-president Barack Obama noemt dit boek een must read en de Volkskrant kent vijf sterren toe. Voor dit duistere hoofdstuk uit de Amerikaanse geschiedenis en voor racisme in het algemeen mag onze aandacht nooit verslappen.

Colson Whitehead is een gevierd auteur in de Verenigde Staten en reist de wereld over om zijn werk te promoten. Zijn vorige boek, De ondergrondse spoorweg gaat over slavernij en werd bekroond met de National Book Award.

Texas-thriller

Thrillers, ,

Attica Locke, een prachtige Amerikaanse naam. Een naam zoals je alleen maar in dat land tegenkomt. En met haar eerste vertaalde thriller heeft ze een verhaal geschreven zoals ze alleen in de VS schrijven. Een thriller noir, somber, meeslepend, sfeervol en spelend in een klein stadje in het zuiden van Texas waar de hitte zindert en vreemden niet welkom zijn. Vooral niet als ze zwart zijn.

bluebirdDe zwarte Texas Ranger Darren Matthews staat op non-actief, maar krijgt zijn directe chef zo ver dat hij hem naar Lark stuurt om twee moord op een zwarte architect en een jonge witte vrouw te onderzoeken.

Clichés zijn erg lekker als ze goed gebruikt worden en dat doet Locke. In Lark zitten ze namelijk niet op hem te wachten. De lokale sheriff niet en de plaatselijke bevolking, zwart of wit, zeker niet. Bovendien heeft hij zijn eigen demonen. Hij drinkt en zijn vrouw dreigt hem te verlaten omdat hij nooit thuis is vanwege zijn werk.

De weerstand, gedoopt in een diepgeworteld racisme, wordt steeds groter. Als hij de vrouw van de architect ontmoet raakt zijn onderzoek in een versnelling en komt hun leven in gevaar.  Achter de dreiging zit The Aryan Brotherhood of Texas, een racistische bende die zijn geld verdiend met de handel in drugs. Ondanks alle tegenwerking weet Darren het verhaal achter de moorden op te lossen, waarbij Locke je steeds blijft verrassen.

Bluebird, Bluebird is het eerste deel van de serie Highway 59.

reserveer